Manometre : Basınç Ölçümünde Geleneksel ve Güvenilir Çözüm
Manometre nedir?
Manometreler, çeşitli endüstriyel uygulamalardan laboratuvar ortamlarına kadar geniş bir yelpazede kullanılan önemli basınç ölçüm cihazlarıdır. Özellikle sistemlerinizdeki basıncı doğru bir şekilde ölçmek ve izlemek istiyorsanız, doğru manometreyi seçmek kritik bir öneme sahiptir. Bu yazıda, manometrelerin çeşitleri, çalışma prensipleri ve doğru seçim için önemli faktörler hakkında bilgi bulacaksınız.
Manometre Çeşitleri ve Kullanım Alanları
Gösterge Manometreler : Gösterge manometreler, atmosfer basıncını referans alarak bir ortamın basıncını gösterirler. Bu manometreler, endüstriyel sistemlerden su tesisatlarına kadar geniş bir uygulama alanına sahiptir.
Mutlak (Absolute) Manometreler : Mutlak manometreler, vakumlu ortamlarda çalışmak üzere tasarlanmıştır ve atmosfer basıncından bağımsız olarak ortamın basıncını ölçerler. Laboratuvar ortamlarında sıkça kullanılırlar.
Diferansiyel (Fark Basınç) Manometreler : Diferansiyel manometreler, iki nokta arasındaki basınç farkını ölçerler. Bu özellikleri, akış hızları, filtre tıkanıklıkları ve seviye ölçümü gibi uygulamalarda manometre kullanımını ideal kılar.
Manometre Nasıl Çalışır?
Bourdon Tüplü Manometreler
Basınç, içine yerleştirilen kavisli bir bourdon tüpü tarafından ölçülür. Bu tüp, basınca tepki verir ve sonucunda gösterge üzerinde bir değer görüntülenir. Bourdon tüplü basınç göstergeleri, birçok alanda en yaygın tiptir ve orta ila yüksek basınçları ölçmek için kullanılır. 600 mbar’dan 4.000 bara kadar olan ölçüm aralıklarını kapsar. Ölçme elemanı, genellikle bourdon tüp olarak adlandırılan, dairesel, spiral veya sarmal şekle sahip kavisli bir tüptür.
Diyafram Ayırıcılı Manometreler
Diyafram ayırıcılı manometreler, proses endüstrilerinde uzman olarak kabul edilir. Bourdon tüpü basınç göstergeleri performanslarının sınırlarına ulaştığında devreye girerler. Diyafram ayırıcılı manometrelerin avantajlarından biri düşük basınçların ölçülmesidir. Bu tip göstergeler 16 mbar’dan 25 bar’a kadar düşük basınçları ölçebilir. Yüksek sıcaklıklar, viskoz akışkanlar gibi zorlu uygulamalarda kullanıma uygun seçenekleri mevcuttur.
Kapsül Manometreler
Kapsül manometrelerde ise basınç, dalga şeklindeki bir diyafram aracılığıyla ölçülür. Algılama elemanı, bir kapsül oluşturacak şekilde çevreleri birbirine kaynaklanmış iki oluklu diyaframdan oluşur. Kapsül üzerine basınç uygulandığında kapsül dışarıya veya içeriye doğru sapar.
Ölçülecek basınç, birinci diyaframın ortasındaki bir açıklık yoluyla kapsülün içine verilir. İkinci diyaframın merkezi aktarma mekanizmasına bağlanarak ölçüm elemanının sapması ibreye iletilebilir. Kapsül manometreler 16 mbar’ a kadar çok düşük basınçları ölçmek için kullanılır.
Manometre Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?
Proses Akışkanı ve Malzeme Uyumu
Proses akışkanıyla uyumlu malzemeler seçmek önemlidir. Bourdon boruları genellikle pirinç, 316 paslanmaz çelik veya monel metalinden imal edilir. Eğer uygunluk yoksa veya akışkan viskoz veya kirli ise, diyafram ayırıcılar kullanabilirsiniz.
Titreşim ve Darbelere Karşı Dayanıklılık
Titreşim ve darbelere dayanıklı bir seçimi, manometrenin ömrünü uzatabilir. Gliserinli veya silikon dolgulu göstergeler bu durumlar için daha uygun olabilir.
Çevresel Faktörler ve Ortam Koşulları
Çevresel faktörleri düşünün: hava partikülleri, sıcaklık, nem ve kimyasal etkenler. Basınç göstergesi, kullanılacağı ortamın koşullarına uygun olmalıdır. Zorlu ortamlar için weatherproof veya sıvı doldurulmuş bir gösterge tercih edebilirsiniz.
Doğruluk ve Standartlar
Göstergenin doğruluğu genellikle tüm skala aralığının bir yüzdesi olarak ifade edilir. Uygulama tipine bağlı olarak doğruluk gereksinimlerini belirleyin. ASME B40.1-1998 veya DIN özelliklerine göz atarak daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Gösterge Büyüklüğü
Okunabilirlik, yer sınırları ve doğruluk/hassasiyet göz önüne alınarak gösterge büyüklüğünü seçilmelidir. Genellikle, 100mm (4″) ve 150mm (6″) büyüklükler yaygın olarak tercih edilir.
Gösterge Bağlantı Ölçüsü ve Bağlantı Gereksinimleri
BSP, NPT, DIN ve SAE standartlarına göre çeşitli bağlantı ölçülerinde üretilir. Bağlantı gereksinimleri, uygulama tipine ve montaj ortamına bağlı olarak değerlendirilmelidir.
Bağlantı Şekli
Alt bağlantı, arka bağlantı, panel bağlantısı gibi çeşitli bağlantı türleri arasından seçim yapılmalıdır, montaj ihtiyaçlarına ve uygulama koşullarına uygun olanı tercih edilmelidir.
Dijital Basınç Göstergeleri ve Endüstri 4.0
Gelişen teknolojiyle birlikte, manometreler de Endüstri 4.0’a entegre edilmekte ve dijital çözümlerle birleştirilmektedir. Dijital manometreler, uzaktan izleme ve veri toplama yetenekleri ile daha etkili bir basınç yönetimi sağlar. Standart dijital gösterge olarak Wika DG-10 Dijital Manometre modelini, daha gelişmiş özelliklere ihtiyaç duyulması durumunda Wika CPG1500 modeli incelenebilir.
Manometre seçimi, sistemlerinizin güvenilirliği ve performansı için kritik bir unsurdur. Doğru manometreyi seçmek, iş sürekliliğinizi artırabilir ve maliyetleri azaltabilir. NEVATEK uzmanlarına danışarak geniş ürün yelpazesini hakkında bilgi alabilir, ihtiyaçlarınıza en uygun manometreyi seçiminde size destek olabiliriz. Destek almak için bizimle iletişime geçin.